W wielu sytuacjach urzędowych można się spotkać z określeniem „operat szacunkowy”. Taki dokument sporządzany jest najczęściej na potrzeby wiarygodnego oszacowania wartości nieruchomości. W tym artykule wyjaśniamy co wyróżnia operat szacunkowy, oraz w jakich sytuacjach ma on zastosowanie.
Czym jest operat szacunkowy?
Operat szacunkowy to szczególna forma wyceny, opracowywana zawsze w formie pisemnej przez rzeczoznawcę majątkowego. Operat jest dokumentem urzędowym, który stanowi autorską opinię danego rzeczoznawcy na temat wartości danej nieruchomości. Właśnie dlatego wartość operatu szacunkowego może się różnić, w zależności od tego, kto go sporządził. Tak często jest np. przy różnych sporach majątkowych. Istotne różnice w operatach zwykle rozstrzyga organizacja zrzeszająca rzeczoznawców majątkowych.
Warto wiedzieć, że operat szacunkowy, jako dokument urzędowy, musi spełniać szereg warunków. Muszą być w nim zawarte podstawowe informacje nie tylko o danej nieruchomości, ale także o zastosowanych metodach wyceny. W szczególności dokument taki powinien zawierać:
- dane wycenianej nieruchomości, określenie jej stanu poparte źródłami pozyskiwania informacji;
- zakres i cel wyceny;
- określenie podejścia oraz metod zastosowanych do wyceny, w tym analizę danego rynku nieruchomości;
- wartość nieruchomości uzyskana w wyniku przeprowadzonych czynności.
Kiedy należy sięgnąć po operat szacunkowy?
Operat szacunkowy przydaje się we wszystkich sytuacjach kiedy potrzebne jest określenie wartości nieruchomości. Najczęstszą przyczyną korzystania z rzeczoznawcy majątkowego jest chęć zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży lub w przypadku zamiany nieruchomości.
Operat wykorzystywany jest też w różnego rodzaju sprawach sądowych, szczególnie podczas podziału majątku miedzy małżonków, ale także w niektórych sprawach spadkowych, w których jeden spadkobierca przejmuje fizycznie nieruchomość deklarując spłatę nie swojego udziału w nieruchomości pozostałym spadkobiercom.
Zdarza się też, że o operat szacunkowy proszeni są kredytobiorcy. Dzieję się tak, gdy nieruchomość ma być zabezpieczeniem jakiegoś kredytu, w szczególności kredytu hipotecznego.